Ca dao tục ngữ về thiên nhiên lao động sản xuất

Ca dao tục ngữ là một tài sản, một kho tư liệu quý báu mà ông cha để lại cho chúng ta. Nhưng đáng tiếc , kho tư liệu này đang bị mai một, bị thất truyền theo thời gian, nhất là ca dao tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. Chúng ta, những con người trẻ tuổi, những con người thời hiện đại, đã quá dễ dàng cho việc bật smartphone đọc tin về thời tiết hay xem bản tin dự báo trên truyền hình một cách thụ động. Trong khi đó những câu ca dao tục ngữ được đúc kết hàng ngàn năm thì không ai để ý tới. Lưu giữ những câu ca dao này không chỉ bồi đắp cho ta những kinh nghiệm sống trước sự thay đổi tuần hoàn của thiên nhiên, mà còn giúp bảo tồn một loại hình văn hóa dân tộc. Và còn để sau này, khi đã ở địa vị các bậc trưởng bối, các bạn có thể tự tin giảng giải cho con cháu rằng ông cha ta ngày xưa đã trải qua cuộc sống như thế đấy, nghệ thuật dân gian của Việt Nam đẹp như thế đấy….

#1

Mưa tháng 7, gãy cành Trám

Nắng tháng 8, rám trái bưởi

#2

Gió thổi là chổi trời.
Nước chảy đá mòn. 

Sáng mưa, trưa tạnh. 
Qua giêng hết năm, qua rằm hết tháng.
Đông chết se, hè chết lụt.
Đầu năm sương muối, cuối năm gió nồm
Tháng giêng rét đài, tháng hai rét lộc, tháng ba rét nàng Bân.

Tháng ba bà già chết rét.
Tháng bảy mưa gãy cành tràm. 

Tháng bảy kiến đàn, đại ngàn hồng thủy.
Tháng bảy ngâu ra, mồng ba ngâu vào. 

Tháng bảy heo may, chuồn chuồn bay thì bão

Tháng tám nắng rám trái bưởi.  
Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối

Mồng một lưỡi trai, mồng hai lưỡi hái
Mồng ba câu liêm, mồng bốn liềm cụt

#3

Cơn đàng Đông vừa trông vừa chạy

Cơn đàng Nam vừa làm vừa chơi

Cơn đàng Bắc đổ thóc ra phơi

Cơn đằng tây mưa dây bão giật

Mây kéo xuống biển thì nắng chang chang
Mây kéo lên ngàn, thì mưa như trút

Mưa chẳng qua ngọ, gió chẳng qua mùi.
Sáng bể chớ mừng, tối rừng chớ lo.
Mây xanh thì nắng, mây trắng thì mưa.
Mống đông vồng tây, chẳng mưa dây cũng bão giật.
Ráng mỡ gà thì gió, ráng mỡ chó thì mưa.
Gió bấc hiu hiu sếu kêu thì rét.
Chớp đông nháy nháy, gà gáy thì mưa.
Trăng quầng thì hạn, trăng tán thì mưa.
Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa.
Trời đang nắng, cỏ gà trắng thì mưa. 

#4

Tháng bảy kiến đàn
Đại hàn hồng thủy

Kiến đắp thành thì bão

Kiến ẵm con chạy vào thì mưa.

Kiến đen tha trứng lên cao, 
Thế nào cũng có mưa rào rất to

Cóc nghiến răng trời đang nắng thì mưa.

 Ếch kêu om om, ao chuôm đầy nước.

Quạ tắm thì ráo, sáo tắm thì mưa.

Gió heo may, chuồn chuồn bay thì bão

Chuồn chuồn bay thấp thì mưa
Bay cao thì nắng, bay vừa thì râm

#5

Lúa chiêm lấp ló đầu bờ

Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên.

Mồng chín tháng chín có mưa

Anh em ta sắm sửa cày bừa làm ăn.

Được mùa cau - Đau mùa lúa